بررسی تأثیر سرمایۀ اجتماعی بر مشارکت مرتعداران در اصلاح و احیاء مراتع (مطالعۀ موردی: مرتع چقاکدو در استان کرمانشاه)

    اهمیت مراتع در تعلیف دام و حفظ اکوسیستم طبیعی انکارناپذیر است. با توجّه به وسعت زیاد مراتع و نیاز به نیروی انسانی زیاد برای حفظ، اصلاح و احیای این منابع، به نظر می­رسد مشارکت مرتعداران در عرصه­های مذکور بهترین رویکرد برای توسعۀ این منابع باشد. مشارکت بدون پشتوانه سرمایۀ اجتماعی امری غیرممکن است، از این رو در این پژوهش، تأثیر سرمایۀ اجتماعی بر میزان مشارکت مرتعداران در اصلاح و احیای مرتع چقاکدو در شهرستان سرپل­ذهاب، از طریق مطالعۀ میدانی (تهیۀ پرسشنامه از 67 مرتعدار) با روش نمونه­گیری تصادفی طبقه­بندی­شده، بررسی شده­است. تجزیه و تحلیل آن با آمارهای توصیفی و استنباطی، ضریب همبستگی، رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر انجام شده­است. در این پژوهش، 7 شاخص تأثیرگذار دارای ضریب همبستگی (اعتماد بین شخصی، اعتماد تعمیم­یافته، اعتماد نهادی، امنیّت اجتماعی، روابط اجتماعی، انسجام اجتماعی و مسئولیّت­پذیری اجتماعی)، قادر به تبیین 77 درصد تغییرات مشارکت مرتعداران در اصلاح و احیای مرتع هستند. نتایج تحلیل مسیر شاخص­های اثرگذار بر مشارکت نشان می­دهد که شاخص اعتماد نهادی بیشترین اثر مستقیم و شاخص روابط اجتماعی بیشترین اثر غیرمستقیم را بر مشارکت دارد. بیشترین اثر کل مربوط به شاخص اعتماد بین­شخصی است و مسئولیّت­پذیری اجتماعی کمترین اثر کل را بر مشارکت مرتعداران در اصلاح و احیای مرتع دارد. در مجموع نتایج حاصل از این تحقیق نشان می­دهد که با بهبود شاخص­های سرمایۀ اجتماعی، مشارکت بهره­برداران در اصلاح و احیای مراتع افزایش خواهد یافت.